ช่วยลูกวัยประถมรับมือและแก้ไขปัญหา

          ปัญหาของลูกวัยประถมบางครั้งคุณพ่อคุณแม่หรือผู้ปกครองอาจมองข้ามไปหรือนึกไม่ถึง เพราะขณะที่เราเห็นว่าเขากำลังเติบโตพัฒนาทางร่างกายอย่างแข็งแรง สนุกสนานตื่นเต้นกับสิ่งใหม่ ๆ รอบตัว ซึ่งตัวเขาเองก็ไม่คิดว่ามันจะเป็นเรื่องหรือกลายเป็นความเครียดสะสมในจิตใจใหญ่โตจนกลายเป็นปัญหาในวันข้างหน้า

         ปัญหาไม่ว่าเล็กหรือใหญ่ก็ยังคงเป็นเรื่องสำคัญที่ผู้ปกครองห่วงกังวลกับเด็ก ๆ  งั้นเรามาช่วยกันเตรียมตัวพร้อมรับมือและแก้ไขเหตุการณ์ต่าง ๆ ของเจ้าตัวน้อยกันตั้งแต่วันนี้

ปัญหาจากตัวเด็กเอง  

เด็กในวัยนี้หลายคนอาจมีปัญหาพื้นฐานเฉพาะตัวที่แตกต่างกัน อย่างดื้อเอาแต่ใจตัวเอง เกียจคร้านติดเพื่อนติดเกมติดโทรศัพท์  เรียกร้องความสนใจจากคนอื่นทำตัวเป็นศูนย์กลางของครอบครัวที่ทุกคนต้องเห็นความสำคัญ  ซนอยากรู้อยากเห็นมากเกินเหตุ  รวมถึงมีพฤติกรรมเกเรก้าวร้าวรุนแรง ฯลฯ  

วิธีแก้ไขรับมือกับเรื่องพวกนี้ คุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองต้องใส่ใจสังเกตพฤติกรรมหากเกินขอบเขตไป หน้าที่ของคุณคือให้คำแนะนำอธิบายให้เข้าใจถึงผลดีผลเสียต่อตัวเขาเองในอนาคต ค่อย ๆ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ให้เขาเรียนรู้ข้อบกพร่องรู้จักควบคุมอารมณ์และการกระทำของตัวเอง ไม่ทำให้คนอื่นเดือดร้อนเด็กหัวอ่อนเด็กที่อ่อนโยนเป็นที่รักของคนอื่นตลอดเวลา  ข้อสำคัญอย่าใช้อารมณ์ด่วนสรุปหรือการลงโทษเป็นตัวตัดสินพฤติกรรมของพวกเขา

ปัญหาจากครอบครัว

         หลายครอบครัวมีปัญหาที่เกิดจากตัวผู้ใหญ่เองในวิถีชีวิตประจำวันของคนในครอบครัว  การเลี้ยงลูกไม่เป็นหรือด้วยวิธีแบบก่อน ๆ ด้วยขนบการสั่งสอนให้เชื่อฟังผู้ใหญ่  ความเคร่งเครียดจากการทำงานหาเงินมาไว้ใช้จ่ายในบ้าน  การสื่อสารที่เข้าใจไม่ตรงกัน  การไม่มีเวลาให้ลูกยิ่งบ้านที่มีเด็กหลายคน แสดงออกให้ความรักกับเด็ก ๆ ไม่ทั่วถึงหรือไม่เท่ากัน  การใช้อารมณ์การทะเลาะเบาะแว้งของผู้ใหญ่ในครอบครัว หรือแม้แต่การเข้มงวดจู้จี้ขี้บ่นมากเกินไป  หลายเรื่องนั้นมีผลกระทบส่งถึงเด็ก ๆ อาจกลายเป็นปมชีวิตอย่างที่ผู้ใหญ่เองก็ไม่รู้ตัวว่าสิ่งเหล่านี้ล้วนทำให้เกิดปัญหาหรือพาปัญหาอื่น ๆ เข้ามาเพิ่มขึ้นอีก

         การป้องกันหรือแก้ไขปัญหาส่วนนี้ไม่ว่าเรื่องเล็กหรือเรื่องใหญ่ไม่ยากเลย  คุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองอาจต้องกลับมาทบทวนพฤติกรรมควบคุมอารมณ์ของตัวเองใช้เหตุผลให้มาก เรียนรู้ที่จะแก้ไขปัญหาของตัวเองก่อนให้เป็นตัวอย่างต้นแบบที่ดีให้กับลูก แม้ว่าการเปลี่ยนตัวเองในวัยผู้ใหญ่อาจยากมากกว่า แต่เพื่อลูกของเราไม่สะสมจนตกผลึกกลายเป็นตะกอนชีวิต หรือเข้าใจการใช้ชีวิตแบบผิด ๆ จนส่งผลกลายเป็นปัญหาของพวกเขาเองในอนาคต  อย่าลืมพยายามจัดสรรแบ่งเวลาทำกิจกรรมร่วมกัน ให้ความรักสร้างความอบอุ่นภายในบ้านเพื่อให้ลูกมีพื้นฐานที่มั่นคงมั่นใจกับชีวิตของครอบครัว
 

ปัญหาจากสิ่งแวดล้อมนอกบ้าน

- โรงเรียน -

ต้องยอมรับความจริงว่าโรงเรียนที่คุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองสรรหายอมเสียเงินแพง ๆ อาจไม่เหมาะกับเด็กทุกคน  เด็กแต่ละคนมีพัฒนาการทางสมองที่ไม่เหมือนกัน  การตั้งความหวังการเรียนสูง ๆ  การสร้างค่านิยมให้ลูกมีอนาคตแบบเปรียบเทียบเอาอย่างจากเด็กบ้านอื่น หรือสอนลูกให้ดีที่สุดอยู่แต่จุดสูงสุดตลอดเวลา สิ่งเล็ก ๆ จุดนี้อาจกลายเป็นจุดขยายกลายเป็นปัญหาต่อไปในอนาคต

เพียงแค่หมั่นคอยสังเกตเมื่อลูกกลับมาบ้าน รู้สึกอย่างไรกับบรรยากาศในโรงเรียนรู้สึกปลอดภัยแค่ไหน  สิ่งใดที่พวกเขาชอบไม่ชอบวิชาไหนที่ยังอ่อน   คุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองต้องคอยช่วยเหลือให้คำแนะนำในสิ่งที่ลูกไม่เข้าใจ แม้การเรียนการสอนจะไม่เหมือนกัน แต่คุณก็สามารถเรียนรู้ไปพร้อมกับพวกเขา หรือขอคำแนะจากคุณครูประจำชั้นคุณครูแนะแนว  ที่บ้านคนในครอบครัวก็ช่วยบ่มเพาะการเรียนรู้ พัฒนาการศึกษาของเด็ก ๆ ได้ไม่ต่างจากโรงเรียน   

 - เพื่อนและสังคม-

ธรรมดาเด็กในวัยประถมของพวกเขาต้องการเป็นที่ยอมรับ ต้องการเล่นสนุกสนานตลอดเวลา การมีเพื่อนการใช้ชีวิตในสังคมจึงเป็นเรื่องสำคัญมาก  พวกเขาอาจคุยแชทมือถือเล่นเน็ตเล่นเกมกับเพื่อนได้ทั้งวันทั้งคืน ติดเพื่อนมากกว่าติดคนในครอบครัวเสียอีก อย่ามองข้ามจนไม่มีเวลาใส่ใจเรื่องเหล่านี้ เพราะเด็กอาจให้ความใกล้ชิดเพื่อนคนอื่นมีความสุขกับการอยู่ข้างนอกจนห่างไกลจากบ้านของตัวเอง

หน้าที่ของพวกเราต้องเข้าใจความรู้สึกของเด็ก รับรู้รับฟังสื่อสารกันให้เข้าใจทุกเรื่องตรงกัน  แนะนำให้เขาจัดการรับผิดชอบรักตัวเองให้เป็นก่อนที่จะรักเพื่อน  ให้คนในบ้านมีอิทธิพลกับพวกเขามากกว่าเพื่อน ๆ  ต้องคอยสังเกตแบบเนียนๆ ว่าพวกเด็ก ๆ มีเพื่อนที่สนิทสนมเป็นเด็กอย่างไร  คอยให้คำแนะนำว่าต้องวางตัวอย่างไรในสังคม  เมื่อคุณเลี้ยงลูกแบบเพื่อนต้องถือเสมือนว่าเพื่อนลูกก็เหมือนเพื่อนของคุณเป็นทีมเดียวกัน คอยช่วยเหลือแบ่งปันเรื่องราวทุกข์สุขร่วมกัน  หากเพื่อนคนไหนมีแววพฤติกรรมเสี่ยงไปทางร้าย ๆ  คุณก็อธิบายวิเคราะห์เรื่องต่าง ๆ แนะนำกิจกรรมที่ถูกต้องให้เกิดประโยชน์กับเด็ก ๆ และเพื่อนของพวกเขาได้

          ปัญหาล้วนเกิดขึ้นได้กับทุกคนเสมอในทุกช่วงวัยทุกเวลาทุกเหตุการณ์  การพร้อมรับมือแก้ไขปัญหาจึงเป็นทักษะสำคัญที่จะสร้างพื้นฐานชีวิตมีมุมมองทัศนคติที่ดีให้กับเด็ก ๆ  เมื่อคุณพร้อมพวกเขาก็พร้อมที่จะดูแลเผชิญหน้ารับมือและแก้ไขเรื่องราวต่าง ๆ ด้วยตัวเอง และทักษะสำคัญนี้จะอยู่กับตัวเขาจนเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่สามารถรับมือแก้ไขปรับประยุกต์ปัญหาทั้งเรื่องการเรียนการทำงานให้เหมาะสมกับตัวเองได้เป็นอย่างดีในอนาคต

                                                                                          อังสนา ทรัพย์สิน

ข้อมูลอ้างอิง

- แบบสอบถาม บทสัมภาษณ์คุณพ่อคุณแม่ ญาติ ผู้ปกครอง เด็กวัยประถม และคุณครูชั้นประถม
- https://www.momjunction.com/articles/effective-ways-to-deal-with-stubborn-kids_0076976/
- https://childmind.org/article/10-tips-for-parenting-your-pre-teen/

- https://kidshealth.org/en/parents/preteen.html
- https://www.ahaparenting.com/read/tweens-preteens